Wereld Kanker Dag - 4 februari 2020

Vandaag is het Wereld Kanker Dag. Ieder jaar wordt op 4 februari wereldwijd stilgestaan bij de impact van kanker. Niet alleen worden preventie en behandelingen aangemoedigd, er wordt ook stilgestaan bij mensen met kanker en hun naasten of nabestaanden.

Het Wereld Kanker Onderzoeks Fonds doet 10 aanbevelingen om kanker te voorkomen. Naast roken zijn overgewicht en obesitas de belangrijkste risico's om kanker te krijgen. Een gezond gewicht houden is een belangrijke stap om de kans op kanker te verkleinen. Een van de adviezen is om dranken met toegevoegde suikers te vermijden.

Consumenten hebben steeds meer keuze om voor een gezondere frisdrank te kiezen. Zo zijn er kleinere porties, zit er minder suiker in veel dranken of is de suiker geheel vervangen door een calorieloze zoetstof, zoals aspartaam, sucralose, sacharine of steviolglycosiden (stevia). Over zoetstoffen bestaan echter veel misverstanden.

Dit zegt het Wereld Kanker Onderzoeks Fonds erover:

Is het gebruik van zoetstoffen kankerverwekkend?

Nee, het gebruik van zoetstoffen verhoogt het risico op kanker niet. Zoetstoffen kunnen als suikervervanger helpen het gebruik van suiker te verminderen en zo mogelijk helpen overgewicht te voorkomen. Met een gezond gewicht is er minder risico op het krijgen van kanker dan bij overgewicht. Neem echter niet meer zoetstoffen dan de veilige dagelijkse hoeveelheid.

Wat zijn zoetstoffen?

Zoetstoffen zijn te koop als tabletjes, druppels of poeders. Ze worden vaak als alternatief voor suiker gebruikt of aan voedingsmiddelen toegevoegd. Dit wordt gedaan omdat ze niet of nauwelijks calorieën leveren en tegelijkertijd wel 30 tot 500 keer zoeter kunnen zijn dan gewone kristalsuiker. Ook worden ze toegevoegd aan (light)dranken, snoepgoed, jam en diverse kant-en-klaar producten. Voorbeelden van zoetstoffen zijn sorbitol, sucralose, aspartaam en xylitol.

Wat blijkt uit onderzoek?

Zoetstoffen kunnen in normale hoeveelheden gebruikt worden zonder gevaar voor de gezondheid. Door de Europese Autoriteit voor Voedselveiligheid (EFSA) is per zoetstof vastgesteld welke hoeveelheid er per dag veilig gebruikt kan worden. Hierbij wordt gebruik gemaakt van een extra veiligheidsmarge omdat de gevoeligheid voor stoffen verschilt van persoon tot persoon.

Je kunt voor jezelf hier nagaan hoeveel je van een product mag nemen voor je over de aanvaardbare dagelijkse inname heen gaat.

Aspartaam is niet kankerverwekkend

Aspartaam is veelvuldig negatief in het nieuws geweest. Dit komt doordat onderzoek verkeerd werd geïnterpreteerd. Uit onderzoek bleek dat ratten die aspartaam kregen veel vaker hersentumoren kregen dan ratten die geen aspartaam kregen. Dit onderzoek is uitgebreid bekeken door de EFSA. De ratten bleken echter al ziek te zijn en er waren fouten gemaakt bij het analyseren van de gegevens.

Deze studie wordt dus niet langer meegenomen bij de beoordeling van aspartaam. De EFSA heeft al het bewijs rondom aspartaam nogmaals bekeken. De conclusie van de ESFA is dat een volwassene per dag tot 40 mg per kg lichaamsgewicht aspartaam kan gebruiken zonder een verhoogd risico te hebben op het ontwikkelen van kanker, dit is bij 70 kg lichaamsgewicht ongeveer 4,7 liter frisdrank.

Ook de andere zoetstoffen zijn uitgebreid onderzocht en veilig bevonden. Daarbij is het wel belangrijk om niet boven de aanvaardbare dagelijkse inname uit te komen.

Bronnen

EFSA, A. (2013). “Panel (EFSA Panel on Food Additives and Nutrient Sources added to Food). Scientific Opinion on the re-evaluation of aspartame (E 951) as a food additive.” EFSA Journal 11(12): 3496.

Food-info (2017). http://www.food-info.net/nl/sweet/intro.htm

Gallus, S., L. Scotti, E. Negri, R. Talamini, S. Franceschi, M. Montella, A. Giacosa, L. Dal Maso and C. La Vecchia (2007). “Artificial sweeteners and cancer risk in a network of case–control studies.” Annals of oncology 18(1): 40-44.

Magnuson, B., G. Burdock, J. Doull, R. Kroes, G. Marsh, M. Pariza, P. Spencer, W. Waddell, R. Walker and G. Williams (2007). “Aspartame: a safety evaluation based on current use levels, regulations, and toxicological and epidemiological studies.” CRC Critical Reviews in Toxicology 37(8): 629-727.

Marinovich, M., C. L. Galli, C. Bosetti, S. Gallus and C. La Vecchia (2013). “Aspartame, low-calorie sweeteners and disease: Regulatory safety and epidemiological issues.” Food and chemical toxicology 60: 109-115.

Voedingscentrum (2019). http://www.voedingscentrum.nl

Weihrauch, M. and V. Diehl (2004). “Artificial sweeteners—do they bear a carcinogenic risk?” Annals of Oncology 15(10): 1460-1465.